Palmares DOCVILLE 2006-2023

Jurytekst: Waar wij als jury voor de nationale competitie gevoelig voor waren, waren die films waarin het auteurschap en het maatschappelijk belang samenvallen met de kunst van het visueel vertellen. Daarom is onze keuze voor beste Belgische documentaire gevallen op een filmverhaal dat ons allemaal aangaat en een wereld toont die we misschien liever niet onder ogen zien. Het is een film die een visueel bijzonder moeilijk territorium betreedt, maar met zoveel liefde en vernuft in beeld is gebracht, dat we unaniem gegrepen waren. De ogenschijnlijk moeilijk doordringbare protagonisten worden, dankzij het opmerkzame en esthetische oog van de makers, mensen waar we van gaan houden. En ze bewijzen daarmee hoe belangrijk het is dat ook wanneer we in de nadagen van ons leven verkeren, of wanneer we anders communiceren, we de volle aandacht verdienen. Daarom gaat de prijs voor de Beste Belgische documentaire van Docville 2023 naar Marie De Hert en Ellen Pollard, makers van Dag Ma.

Jurytekst: We felt the international competition was really strong and varied in form, style and tone. However, one film in particular really blew us away. In a time where the background the perspective and intentions of the documentary maker are increasingly and necessarily questioned, the director in this film finds the right balance. The Invention of the Other. The film challenges us to examine our own sense of representation and narrative pace. In many ways it is an old school anthropological film, but such was the access and the extraordinary encounter with the Korubo people that it offers the audience what is at once like meeting with those from a far off planet, yet at the same time our dearest relatives. In short, it was a film that connected us, to us. It was truly an extraordinary other worldly experience.

Jurytekst: De film waar we het meest van onder de indruk waren, had een adembenemende beeldvoering: close-ups van geïnterviewden werden afgewisseld met weidse, beschadigde landschappen en gestileerde silhouetten. En het was meer dan esthetiek: elk beeld ondersteunde het verhaal. De prachtig akelige soundtrack deed dienst als het koor in een Griekse tragedie. Het beklemmende gevoel van deze film zal nog lang in ons blijven nazinderen in de wetenschap dat de strijd tegen het IS nog lang niet gestreden is. De winnende film toont de vaak besproken gevangengenomen IS-strijders op een baanbrekende, aangrijpende wijze. De winnaar van het onderdeel Topics 2023 is ROJEK.

Jurytekst: De jury beseft hoe moeilijk het is, nu meer dan ooit, om een kwaliteitsvolle documentaire over wetenschap te maken. Van de makers verwachten we dat ze de complexiteit van de materie op een bevattelijke manier beschrijven, dat ze het proces van ‘aan wetenschap doen‘ meenemen in de opbouw van hun film én dat ze oog hebben voor de maatschappelijke en ethische consequenties van hun onderwerp. Als de makers er dan ook nog in slagen om dit alles op een filmisch vernieuwende manier te doen, dan gaat de jury overstag. De documentaire ‘Make People Better’ vinkt alle bovenstaande criteria af. Het gaat om een controversieel thema, het ingrijpen op het DNA van menselijke embryo’s via CRISPR met de bedoeling immuniteit tegen hiv te verlenen. We krijgen in de film op een uiterst professionele manier, inzicht op het wetenschappelijk bedrijf op hoog niveau, we volgen het traject van het experiment. De documentaire heeft het karakter van een detective en is opgebouwd rond de spanningen en verhoudingen tussen de belangrijkste actoren; de Chinese onderzoeker, zijn internationale collega’s uit de academische wereld, de journalist en de wetenschapsjournalist, de woordvoerder en de ethicus. De regisseur beseft als geen ander dat er geen sluitende antwoorden zijn en dat ‘de waarheid’ in de nuance schuilt, zo maakt hij ook van ons als kijker een onderzoeker.

Jurytekst: Vincent Meessen’s JUSTE UN MOUVEMENT is a fascinating, nuanced and formally inventive account of the life of Senegalese Maoist activist Omar Blondin Diop. Taking an intriguing approach to the immediate post-colonial context of Senegal, the film boldly demonstrates the evolution of Diop’s revolutionary politics on his return to his native Dakar as he seeks to turn theory into action. Meessen working with both comrades of Diop as well as actors, musicians, performers and academics from modern-day Dakar, has made a film that fully articulates a desire for self-agency within the political present. As a jury we were absolutely united in our belief that this brilliant and incisive documentary was the standout film of this year’s National Competition at Docville and warrants the highest commendation possible.

Jurytekst: The winning documentary is a minimalistic film, which mainly takes place in one location. Since its world première this debut feature unfortunately only has become more relevant and real. Shot in black-and-white with sometimes terrifying sound and a beautiful musical soundtrack, this documentary is a highly immersive experience in which director Loup Bureau captures the daily lives of a group of young Ukrainian soldiers on the front line of the war in Donbass that started in 2014. Bureau does not just show the horrors of the trenches, he also shows the soldiers bonding over videogames, sweeping floors and cutting each other’s hair. Which makes the end result even more impactful. Especially now this film puts a mirror to the western world.

Jurytekst: The jury is unanimous in its decision to give the award for the Conscience competition to a film about a man with a mission. The film shows great craftmanship in many respects: story and character development, access to the main character, camera work and editing. This results in a well-structured film, devoid of excess, in which we as viewers are allowed to witness a young man as he goes through trauma therapy, while also going through gender transition. With subtle visual cues the filmmaker shows the connection between the two. Despite his struggles, the film shows the main character as a strong and determined person, never as a victim. It is a positive story about overcoming trauma and finding yourself.

Jurytekst: Bedankt Docville, om door te zetten en dit festival fysiek te laten plaatsvinden. De jury heeft ervan genoten om de rijke variatie aan stijlen, onderwerpen en engagementen van de filmregisseurs in een echte filmzaal te ontdekken. Binnen die weelde waren we unaniem het meest opgeslorpt door de toendra, de smeltende permafrost en de blootgekomen skeletten van het visueel en inhoudelijke gelaagde, tot de verbeelding sprekende Holgut. Met een cinematografische sterke mix van mythe en wetenschap, prehistorie en sciencefiction, orale vertelcultuur en hedendaagse beeldcultuur, creëert Liesbeth De Ceulaer een echte cinema-ervaring die niet koud laat.

Jurytekst: De jonge Amerikaanse cineast brengt een surrealistisch aandoende wereld in beeld. Hij doet dit met een uitgesproken artistieke visie en een opvallende stilistische beheersing. De personages hebben een grote présence, de vormgeving is weelderig. Some Kind of Heaven is een film die op alle vlakken goed gemaakt en gestructureerd is. Met humor én intelligentie gaat de maker op de dingen door en raakt hij belangrijke thema’s aan.

Jurytekst: President volgt de Zimbabwaanse verkiezingen vanuit het kamp van oppositielid Chamisa. De Filmmaakster kreeg toegang tot een van de hoofdkwartieren van het verkiezingsproces, de belangrijkste uitdager van Emmerson Mnangagwa. Hoewel het hoofdpersonage moet onderduiken, blijf je via de nevenpersonages zitten waar je als kijker moet zitten. De film is klassiek chronologisch opgebouwd, maar het publiek krijgt telkens net voldoende tijd een gebeurtenis te verwerken en vervolgens meegezogen te worden in de volgende plotwending. De jury was verrast van de kunde van de makers om de kijker ondanks het moeilijke onderwerp volledig mee te nemen in het Zimbabwaanse verkiezingsproces en je simpelweg te raken.

Jurytekst: Bij andere documentaires drijven die gevoelens niet meteen aan de oppervlakte. Dan komt het erop aan om ze met creativiteit en fijnzinnigheid naar boven te halen en te verbeelden. En dat is waar onze winnaar in uitblinkt. Waar gaat de film allemaal over? Er is een actuele sociale laag: het verhaal van mensen die vluchten uit een onmenselijk bestaan en kiezen voor een leven met veel vraagtekens. Maar dat is enkel de oppervlakte. Daarnaast gaat het over kapitalisme, en hoe de wilde dromen van ondernemers niet per se zaligmakend zijn. Het gaat over arm en rijk, en hoe die vlak naast elkaar kunnen bestaan. Het gaat over gemeenschap, en hoe mensen elkaar vinden. Het gaat over tijd en ruimte, en hoe die twee elkaar beïnvloeden. En het gaat zeker ook over hoe flexibel mensen zijn en hoe we ons zelfs aan de bizarste omstandigheden kunnen aanpassen. Dit is vernieuwende, verrassende, poëtische, geestige en overtuigd optimistische cinema.

Jurytekst: Als Jury van de Internationale Competitie hebben we gekozen voor 2 jonge makers in plaats van gevestigde waarden. De 2 makers zijn een vrouw en een man die 2 heel goede films hebben gemaakt, totaal verschillende films die de diversiteit van het documentaire genre tonen. Het is wellicht niet verwonderlijk dat we in deze tijd gekozen hebben voor 2 films waarin allebei intimiteit centraal staat. De ene film gaat over 2 personages die, ondanks dat ze in hun levens heel ver van elkaar staan, kiezen voor een onvoorwaardelijke vriendschap. De 2de film toont intimiteit op een meer cinematografische manier, binnen een extreme geloofsgemeenschap. Na een hele lange discussie tussen de juryleden gekozen voor 2 makers elk op hun eigen manier risico’s hebben genomen: de winnaar is THE PAINTER AND THE THIEF en de Special Mention gaat voor FAITH.

Jurytekst: De juryleden van Weten & Geweten vielen unaniem voor een documentaire die de mechanismen van fraude blootlegt in een spannende film die je meesleept als een politiethriller. Onze winnaar toont een hoopvolle, menselijke strijd voor gerechtigheid door in te zoemen op de mechanismen van corruptie in een wereld waar macht en geld meedogenloos slachtoffers maken. De documentairemakers volgen drie gedreven onderzoeksjournalisten van een sportkrant die opkomen voor slachtoffers van gesjoemel met ontsmettingsmiddelen na een brand in een discotheek in Boekarest. En dat allemaal zonder één streepje achtergrondmuziek.

Jurytekst: We unanimously selected the film that for us had the most surprising theme. A film that combined a modern visual style with an intriguing story that can appeal to a wide audience. A film that shows an overwhelmingly disturbing struggle and clash of cultures for a generation of unemployed youth in Ghana who mine a treasure trove of information found in the toxic electronic waste dumped there by the West, with some surprising twists of internet fraud aided by traditional African rituals. For us the best film of this Belgian selection was SAKAWA, the first feature documentary by director Ben Asamoah.

Jurytekst: With its rich evolution of nuanced characters and remarkable access, this outstanding film is both epic and intimate, causing us to confront the complex dynamics of how and why relationships come about. We were struck by the strength of the women’s navigation of the global male patriarchy, and the visceral examination of married and familial love, place and identity.

Jurytekst: A personal and brave investigation into the horrors of the Chinese policies of mass murder and forced sterilization to impose the one child policy. A scar that defined the contemporary Chinese generation. An eyeopener of a surreal magnitude that is little known by the rest of the world. Showing in a multifaceted way how the filmmaker’s family’s history is affected by state policies and propaganda. An upsetting reminder of what totalitarianism is capable of.

Jurytekst: Het vakmanschap en de techniek van de winnende film waren merkbaar al in de eerste seconde, in een heerlijke scène. We keken naar een hoog technisch niveau, opvallend wegens de keuze van de zwart-wit-fotografie, maar dat stond nooit in de weg van het verhaal. Die hele specifieke keuze voor zwart-wit werd een “non issue”. Er was een duidelijk merkbare warme band tussen de regisseur en de mensen die ze portretteerde (de inwoners van Monnikenheide). Dat kwam allemaal heel authentiek over, er was nooit een geforceerde karakterisering. De film is ook heel oprecht, weet alle valkuilen van sentimentaliteit te ontwijken. Wij als jury hebben unaniem een grote bewondering voor de constructie van de scènes en hoe de speciaal gecomponeerde muziek daarbij is gebruikt. Daarbij bleef de focus altijd op de personages. Kortom: wat een vreugd om te zien, deze film!

Jurytekst: Every once in a while you sit in the cinema and can’t believe your eyes. This film’s observational style succeeded to slow down time immersing the viewer deep into a disappearing world and discovering with absolute incredulity a moment we will never forget. We would like to Recognize the filmmakers sensitive and ethical process which enabled this story to be successfully told we award the prize to Piripkura

Jurytekst: We’ve decided to give our jury’s main award to a documentary depicting day-to-day work of a modern-day hero, a somewhat suicidal healer of the country torn apart by seemingly never ending war. The film let us witness how this insanely brave man digs out deadly danger from dry soil; his mission is to demine houses and fields, his tool are a simple knife, cutters and bare hands. The Conscience Jury award goes to beautifully told thriller documentary The Deminer, incisive account of the acute sense of futility in paralyzed Iraqi society, amazingly put together by Hogir Hirori a Shinwar Kamal from hundreds of hours of home video footage.

Jurytekst: All of the jury for the National Selection were very impressed by the quality and the diversity of the filmmaking in the category. Before we announce the winner we would like to give an Honourable Mention to 2 projects. Unfortunately there can only be one winner. For us, this film had an important message to share. It shone a light on a phenomenon that extends far beyond the parameters of this film. What made this documentary special for us was the gentle intimacy it achieved with its subjects, in a difficult environment to film. The result was touching, shocking, entertaining and thought-provoking. We are delighted to say that the winner is Burning Out.